Podjela fitokemikalija
Fitokemikalije su proizvodi sekundarnog metabolizma biljaka. Prema vrsti kemijskih spojeva, možemo ih podijeliti u osnovne skupine:
DERIVATI MASNIH KISELINA
–Alfa linolenska kiselina (ALA), konjugirana linolna kiselina (CLA)
FLAVONOIDI
–Antocijani – antocijanidin soforozid, antocijanin (delfinidin 3-O-glukozid), genciodelfin, pelargonidin, ružini antocijanini, salvianin, shisonin, ternatin
–Auroni
–Halkoni
–Flavanoni
–Flavoni
–Flavonoli -krizin, flavonol, kempferol glukozid (Arabidopsis) , kempferol triglukozid, pinobanksin, kvercetin glukozid (Arabidopsis), rutin, siringetin
–Izoflavonoidi – 6,7,4′-trihidroksizoflavon, biokanin A, daidzein, formononetin, genistein, gliceolin , kieviton, makiain, medikarpin, fazeolin, pisatin, pterokarpan, wighteon, luteon
–Leukoantocijanidini
–Flobafeni
–Prenil flavonoidi
–Proantocijanidini
SEKUNDARNE TVARI KOJE SADRŽE DUŠIK
–Alkaloidi – betalainski alkaloidi, indolski alkaloidi, izokinolini i benzilizokinolini (berberin, morfin), peptidni alkaloidi, poliketidni alkaloidi, purinski alkaloidi (kofein, teobromin), pirolidinski, piperidinski i piridinski alkaloidi (nikotin, trigonelin), pirolizidinski alkaloidi, kinolinski alkaloidi, kinolizidinski alkaloidi, terpenoidni alkaloidi, tropanski alkaloidi (hioscijamin, skopolamin)
–Neproteinske aminokiseline
–Amini
–Dušikovi glukozidi – cijanogeni glukozidi, glukozinolati
FENILPROPANOIDNI DERIVATI
–Benzenoidi (salicilati)
–Cinamati
–Kumarini
–Hidrolizabilni tanini
–Elagitanini
–Galotanini
–Lignani
–Lignini
–Kinoni
–Stilbeni (resveratrol)
FITOALEKSINI
POLIKETIDI
DERIVATI ŠEĆERA
–Ciklitoli
–Šećerni alkoholi
TERPENOIDI
TERPENOFENOLI
KSANTONI
Autor:
Branimir Dolibašić, dipl.ing., nutricionist