Kortizol
Kortizol (hidroksikortizon) je hormon steroidne strukture kojeg proizvode nadbubrežne žlijezde.
Kortizon i kortizol se luče u velikim količinama u fizičkom stresu (trauma, opekline, krvarenje, visoka temperatura i dr.) i u psihičkom stresu (snažne emocije, velika tuga, djelovanjem drugih stresora). Hormon hipofize ACTH potiče nadbubrežne žlijezde na lučenje ovih hormona. Kortizon, adrenalin i glukagon nazivaju se hormoni stresa.
Djelovanje se očituje na metabolizam ugljikohidrata, proteina i masti:
-proteini se razgrađuju na aminokiseline,
-potiče se glukoneogeneza (izgradnja glukoze iz neugljikohidratnih preteča, uglavnom aminokiselina)
-potiče se lipoliza (razgradnja neutralnih masti na masne kiseline i glicerol)
-smanjuje se iskorištavanje glukoze u stanicama što s povećanjem glukoneogeneze dovodi do hiperglikemije.
Kortizol ima sličan ali sporiji efekt od glukagona – oba su katabolički hormoni. Ima direktan učinak na mišiće smanjujući sintezu i povećavajući degradaciju proteina. U jetri modificira aktivnost mnogih enzima.
- natrag na popis